Na Podkarpaciu powstanie klaster kosmiczny
W Centrum Wystawienniczo-Kongresowym Województwa Podkarpackiego G2A Arena w obecności przedstawicieli Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Aktywów Państwowych został podpisany list intencyjny, który daje możliwość utworzenia klastra kosmicznego na Podkarpaciu i realizacji projektu Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi. Jego głównym celem jest rozbudowa krajowych kompetencji w obszarze technologii kosmicznych i technik satelitarnych przy udziale sektora komercyjnego i naukowego.
W tym wydarzeniu samorząd województwa podkarpackiego reprezentowali marszałek Władysław Ortyl, wicemarszałek Piotr Pilch i członek zarządu Anna Huk, a Politechnikę Rzeszowską rektor prof. Piotr Koszelnik oraz prorektor ds. rozwoju i współpracy z otoczeniem prof. Jarosław Sęp. Obecni byli również: sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marcin Ociepa, sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Maciej Małecki, prezes Zarządu EXATELS.A. Nikodem Bończa-Tomaszewski, wiceprezes Zarządu EXATEL S.A. Rafał Magryś, wojewoda podkarpacki Ewa Leniart, prorektor ds. dydaktycznych Wyższej Szkoły Techniczno-Ekonomicznej im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu Dorota Dejniak.
Sygnatariuszami listu byli: Województwo Podkarpackie, firma EXATEL S.A., Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza oraz Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna im. ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu. Po podpisaniu listu marszałek województwa Władysław Ortyl przypomniał, że Podkarpacie to jedyny region w Polsce, który wybrał lotnictwo i kosmonautykę jako wiodącą specjalizację. „Lotnictwo jest odwołaniem do blisko stuletniej tradycji obecności tej gałęzi gospodarki w regionie, a kosmonautyka to naturalna konsekwencja związku z branżą lotniczą. W tym obszarze region poszukuje swoich szans na rozwój i wzmocnienie naturalnych przewag konkurencyjnych. Ta bardzo ważna inicjatywa powinna wzmocnić potencjał wzrostu gospodarki w obszarze technologii kosmicznych i technik satelitarnych oraz rozpowszechnić korzystanie z technologii satelitarnych do wspierania systemów przyjaznych dla środowiska i klimatu” – mówił marszałek.
Głównym zadaniem interesariuszy listu będzie współpraca w przygotowaniu w ramach Krajowego Planu Odbudowy wniosku aplikacyjnego dotyczącego stworzenia Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi. Będzie on tworzony przy współpracy z Ministerstwem Obrony Narodowej, które będzie jednym z beneficjentów wypracowanych technologii. Efektem projektu będzie stworzenie pierwszej polskiej konstelacji satelitów obserwacyjnych. Podpisany dokument określa ramy współpracy w zakresie budowy i utrzymania klastra kosmicznego na terenie województwa podkarpackiego oraz wsparcia budowy Satelitarnego Systemu Obserwacji Ziemi.
Przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej oraz Ministerstwa Aktywów Państwowych podkreślali, że celem inicjatywy jest wzmocnienie potencjału gospodarczego kraju w obszarze technologii kosmicznych oraz technik satelitarnych. Ich zdaniem projekt zwiększy bezpieczeństwo kraju i pozwoli aktywnie uczestniczyć w strukturach NATO. Sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marcin Ociepa pogratulował inicjatywy: „Po raz kolejny potwierdza sią, że Podkarpacie jest wiodącym polskim samorządem, że Exatel jest liderem w wielu obszarach aktywności gospodarczej i innowacyjności. To jest dobra wiadomość, że mamy w Polsce i samorządy, i podmioty, które rozumieją wyzwania przyszłości. A kwestia kosmosu jest kwestią krytyczną dla bezpieczeństwa NATO, dla rozwoju badań, przemysłu.” Sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Maciej Małecki dodał, że pandemia pokazała jak ważna jest stabilna, bezpieczna łączność, której potrzebują sektor gospodarczy, sektor bankowy, sektor energetyczny, ale także zwykli użytkownicy.
Siłą polskiego klastra kosmicznego ma być wykorzystanie potencjału naukowo-badawczego polskiej nauki, dlatego wśród podmiotów podpisujących list intencyjny znalazły się dwie jednostki naukowe, w tym Politechnika Rzeszowska. „To ambitne przedsięwzięcie pozwoli wykorzystać potencjał badawczo-naukowy pracowników Politechniki Rzeszowskiej, którzy od wielu lat specjalizują się m.in. w tematyce lotniczej i kosmicznej. Mamy doświadczenie, mamy ludzi, mamy infrastrukturę, aby temu sprostać” – powiedział rektor naszej uczelni prof. Piotr Koszelnik.
Klaster będzie korzystał z wiedzy europejskich organizacji, takich jak Sieci Regionów Europejskich Wykorzystujących Technologie Kosmiczne NEREUS, ESA Business Incubation Centres, EURISY, EARSC, SME4Space czy EUROSPACE. Województwo podkarpackie od 2017 r. jest członkiem NEREUS, a także realizuje wraz z partnerami ESA BIC POLAND. Projekt Satelitarny System Obserwacji Ziemi oraz klaster kosmiczny będą mieć wpływ na wzrost gospodarczy w obszarze technologii kosmicznych i technik satelitarnych, pozwolą również wzmocnić suwerenność i bezpieczeństwo kraju w zakresie obrazowania jego terytorium. Przyczynią się też do tworzenia miejsc pracy i nowych usług w zakresie obserwacji satelitarnej Ziemi. Wzmocnią sektor startupów oparty m.in. na analizie danych satelitarnych przez zwiększenie dostępności do nich. Projekt będzie oddziaływał na systemy wprowadzające cyfrowe zmiany w społeczeństwie, gospodarce i administracji publicznej.
